سیاست آمریکا برای محاصره ایران در آسیا شکست خورد – وب‌اینجاست
خبرگزاری مهر، گروه بین الملل – آذر مهدوان: پیشروی طالبان در افغانستان چنانچه چه سبب سقوط این کشور شد اما این موضوع نشان داد آمریکا در این کشور از منظر سیاسی و نظامی مغلوب شده می‌باشد. افغانستان سال‌ها با چالش‌های اقتصادی و سیاسی روبرو بوده است و آمریکا نتوانست در مقطع کنونی در این کشور پیروز شود، حتی سخنگوی کاخ سفید با اذعان به شکست آمریکا در افغانستان گفت چنانچه بایدن تصمیم به خروج نیروهایش از این کشور نمی‌گرفت، پیامدهای جدی برای نظامیان آمریکایی به همراه داشت. اما با آنکه تمام اعضای ناتو روال خروج خود را از خاک افغانستان آغاز کرده اند، دولت ترکیه هنوز هم خواهان استمرار حضور نیروهای نظامی خود در کابل می‌باشد. به طوری که تا پیش از تصرف افغانستان از طریق طالبان، مقامات تُرک گفتگوهایی از راه دوحه، پاکستان و سازمان‌های اطلاعاتی در این باره با این گروه انجام دادند.
حتی رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، بعد از نماز جمعه این هفته در شهر استانبول در جمع خبرنگاران درمورد وضعیت افغانستان گفت: با طالبان ملاقاتهایی انجام گرفته و این ملاقاتها ادامه پیدا می‌کند. حتی من به شخصه نیز حاضر به ملاقات با رهبران طالبان هستم.
این موضع گیری سیاسی اردوغان درمورد حضور نیروهای نظامی اش در افغانستان در حالی مطرح می‌شود که از سمتی راجع به سیاست آنکارا مقابل کابل با دو قطبی شدیدی در داخل ترکیه روبرو هستیم. به عبارتی اردوغان دوست ندارد نظامیانش از کابل خارج شوند اما اکثر احزاب و بیش از نیمی از جامعه ترکیه خواهان خروج هر چه سریع‌تر ترکیه از خاک افغانستان می‌باشند.
خبرگزاری مهر، راجع به تحولات افغانستان و سیاست آتی آنکارا در کابل گفتگویی را با «جلال الدین یاووز» کارشناس نظامی، سرهنگ بازنشسته نیروی دریایی ارتش ترکیه و استاد دانشگاه آیوانسارای و «علی اوزگوندوز» از سیاستمداران عضو حزب جمهوری خواه خلق و دادستان سابق ترکیه انجام داده است که از نظر می‌گذرد:
*آمریکا و ناتو در حالی حاضر به خروج از افغانستان شدند که در این بیست سال هیچ پیروزی نتوانستند بدست بیاورند. شکست سیاسی و نظامی آمریکا در کشوری مانند افغانستان که سالهاست با مشکلات سیاسی و اقتصادی روبرو بوده را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
جلال الدین یاووز: چنانچه چه آمریکا به بهانه آموزش نظامی و مقابله با طالبان وارد افغانستان شده بود اما همانگونه که مشاهده کردید طالبان توانست این کشور را به تسلط خود در آورد. هر چند مقامات ناتو دلیل این شکست شأن را نیروی‌های نظامی افغانستان می‌دانند و بر این باورند که آموزش لازم را به این نیروها داده بودند اما بنده به عنوان کارشناس نظامی با این نگرش تماماً مخالفم زیرا شما چنانچه بهترین آموزش و به روز ترین سلاح را در اختیار نیروی نظامی کشوری قرار دهید اما آن نیروها تجربه نظامی نداشته باشد قطعاً در هر جنگ و درگیری شکست خواهند خورد. برای اینکه یک ارتش، آموزش و تجربه لازم را به دست آورد به زمانی حدود سی تا شصت سال نیاز دارد. ازاین رو مقصر اساسی شرایط کنونی افغانستان خود ناتو است، ضمن اینکه دلیل دیگر پیروزی طالبان نفوذ این گروه در جامعه افغانستان است زیرا نفوذ این گروه هم در افغانستان و هم در پاکستان بیش از پنجاد درصد می‌باشد. ضمنا دلیل دیگر شکست نیروی‌های نظامی افغانستان را باید در حکومت این کشور بررسی کرد؛ واقعیت این است که حکومت اشرف غنی دست نشانده ایالات متحده آمریکا بود و برای همین نیروی نظامی این کشور نتوانست به چنین حکومتی تکیه کند. ما در موضوع افغانستان چهره امپریالیستی آمریکا را مشاهده کردیم. آمریکا افغانستان را فروخت و سبعد از این کشور خارج شد. هرچند آمریکا بدنبال محاصره ایران وارد آسیا شده بود اما موفق به محاصره ایران نشد. از سویی نقل است که آمریکا بدنبال مقابل هم قرار دادن طالبان و ایران این بار تصمیم به خروج از افغانستان گرفت اما با عنایت به شناختی که از نظام جمهوری اسلامی ایران و تجارب سیاسی این کشور دارم باید بگویم که ایران هیچگاه وارد حاشیه‌هایی مانند شیعه و سنی و مناقشه‌های این چنینی با طالبان نمی‌گردد، کما اینکه طالبان هم به خاطر توسعه تجارت دریایی افغانستان نیاز به روابط مسالمت آمیز با ایران خواهد داشت. برای همین شما تنشی در بین طالبان و ایران مشاهده نخواهید کرد.
*ترکیه در حال دنبال کردن مذاکراتی با طالبان است تا حضور خود را در افغانستان ادامه دهد. تحلیل شما از این موضوع چیست؟
علی اوزگوندوز: مقامات ترکیه تا پیش از تصرف افغانستان به دست طالبان مذاکراتی را با شاخه‌های سیاسی این گروه دنبال می‌کردند. گفتگوی دولت‌های مختلف با گروه طالبان که بعد از خروج آمریکا از افغانستان حکومت کابل را به دست گرفته است امری طبیعی بوده اما مساله این است که اشرف غنی در دولت این کشور نیست و فعلاً آینده سیاسی این کشور نامشخص می‌باشد. آنکارا نیت دارد سربازان ما هنوز هم در افغانستان بمانند اما چنانچه طالبان مخالف این موضوع باشد ما نباید اجازه استمرار حضور نیروهایمان را بدهیم زیرا این موضوع سبب درگیری نظامی میان ترکیه و طالبان می‌شود.
جلال الدین یاووز: ترکیه همانند دیگر اعضای ناتو مستقیماً مقابل طالبان مسلح نشد. هر چند ترکیه پلیس و نیروهای افغانستانی را مقابل طالبان آموزش داد اما آنکارا اعلام کرد که حاضر به ملاقات و گفتگو با طالبان می‌باشد. شاید بپرسید «چرا ترکیه چنین سیاست مذاکره‌ای را مقابل سوریه دنبال نکرد» این سوال خوبی اما ضرب المثلی است که می‌گوید جلوی ضرر را هر وقت بگیرید منفعت می‌باشد. واقعیت این است که بنده منتقد سیاست آنکارا مقابل دمشق هستم اما ترکیه در موضوع افغانستان اقدامات مهمی در بسترهای آموزشی و توسعه این کشور انجام داده است و می‌خواهد این روال در دوره طالبان نیز ادامه داشته باشد برای همین مذاکره ترکیه با افغانستان موضوع غیر طبیعی نیست. به نظرم ترکیه می‌تواند با طالبان مصالحه کند و با این گروه در زمینه‌های مشترک همکاری و سازش داشته باشد.
*اخیرا بر سر ماندن و یا نماندن ترکیه در کابل شاهد دو قطبی در ترکیه هستیم. در حالی که مقامات آنکارا بر سر ماندن در افغانستان اصرار دارند اما تعدادی احزاب بر این باورند که نظامیان ترکیه باید هر چه سریع‌تر از کابل خارج شوند. به نظر شما ترکیه چه نوع سیاستی را باید در پیش گیرد؟
علی اوزگوندوز: ما به عنوان حزب جمهوری خواه خلق می‌خواهیم نظامیان ما هر چه سریع‌تر از کابل خارج شوند چرا که نمی‌خواهیم آسیبی به نیروهای ما وارد شود. طالبان اعلام کرده هر نظامی خارجی که بعد از اول سپتامبر امسال در افغانستان حضور داشته باشد برای ما به مثابه اشغالگر خواهد بود. این یعنی احتمال درگیری نظامی میان نیروهای خارجی با طالبان وجود دارد و این چیزی است که ما نمی‌خواهیم اتفاق بیفتد.
البته ترکیه پیوسته ارتباط نزدیکی با افغانستان داشته می‌باشد. ترکیه با افغانستان به خاطر موقیعت استراتژیک و هم اشتراکات تاریخی باید روابط دوستانه‌ای را دنبال کند. ترکیه باید هر نوع حمایت اقتصادی، توسعه‌ای و آموزش برای دستیابی به دموکراسی را در افغانستان دنبال کند. چنانچه حکومت در دست طالبان باشد باز هم این حمایت‌ها باید ادامه یابد. در غیر این صورت چنانچه در افغانستان جنگ داخلی و ترور ادامه پیدا کند سبب متضرر شدن شرایط ترکیه، سوریه، پاکستان، ایران، چین و روسیه می‌گردد. البته نتیجه چنین بحرانی آغاز موج مهاجرت به اروپا نیز می‌شود.
