تکنولوژی 5g یا نسل پنجم جدیدترین فناوری تلفن‌های همراه بی‌سیم یا همان موبایل است. این فناوری نخستین بار در سال ۲۰۱۹ به‌روش گسترده استفاده شد. از فایو جی توقع می‌رود کارکرد تلفن‌های همراه را بهتر کند و طیف وسیعی از کاربردهای تازه را برای ما به همراه بیاورد. چه کاربردهایی؟ برای نمونه، پای فناوری را به جهان سلامتی و درمان باز کند و امکاناتی مثل جراحی از راه دور، نظارت بر بیمار از راه دور و به‌روش کلی، پزشکی از راه دور را در اختیارمان بگذارد. اگر این مطلب را تا آخر بخوانید، ابعاد گُنگ و ناآشنای این فناوری برایتان مشخص و شفاف خواهد شد.
تفاوت میان تکنولوژی 5g و فناوری‌های قبل از آن چیست؟
تکنولوژی ۵ جی توانسته استانداردهای دنیای مخابرات را ارتقا بدهد و مرزهای فناوری را به سمت رشد بیشتر جابه‌جا کند. این فناوری امکان افزایش فرکانس‌های شبکه‌های موبایلی را فراهم می‌کند. مسلما در فناوری‌های دیگری مثل دستگاه‌های عکس‌برداری یا همان اسکن بدن (دستگاه‌های بازرسی امنیتی) یا ارتباطات نقطه‌به‌نقطه رادیویی، از فرکانس‌های بالا برای برقراری ارتباطات استفاده می‌گردد. منتها ۵ جی به میدان آمده تا فرکانس‌های شبکه‌های موبایلی را در حدود ۳٫۵ گیگاهرتز تا ده‌ها گیگاهرتز بالا ببرد.
شاید بپرسید افزایش فرکانس در شبکه‌های موبایلی چه سودی دارد. در این فرکانس‌های بالا، شبکه‌های فایو جی از ایستگاه‌های پایه یا زمینی بیشتری استفاده خواهند کرد و ابزارهای گوناگون را بهتر و بیشتر به یکدیگر متصل خواهند کرد. در اصل، شبکه‌های موبایلی با تکنولوژی 5g تقویت می‌شوند و کارکردشان برای کاربران بهتر خواهد شد.
فایو جی می‌تواند از آنتن‌های شکل‌دهی پرتو (Beam-forming Antennas) برای متمرکزکردن سیگنال‌های بیشتر به‌سمت ابزارهای در دسترس کاربران بهره ببرد. در نتیجه، سیگنال‌های بیشتری به‌سمت کاربران فعال در شبکه موبایل متمرکز و هدایت می‌گردد. همه اینها یعنی تقویت شبکه موبایلی و قوی‌ترشدن ارتباطات میان ابزارهایی که در بستر آن فعالیت می‌کنند.
مقدار اشعه‌های دکل‌های فایو جی چقدر است؟
هم اکنون، سطح قرارگیری در معرض دکل‌های مخابراتی 5g مشابه همان مقداری می‌باشد که دکل‌های مخابراتی تلفن‌های همراه هم اکنون دارند (حدود ۳٫۵ گیگاهرتز). باید توجه کرد که با توجه به پرتوها و اشعه‌های چندگانه‌ای که از آنتن‌های 5g منتشر می‌گردد. سطح قرارگیری در معرض اشعه‌ها و پرتوها می‌تواند وابر حسب مکان قرارگیری کاربران و مقدار استفاده‌شان از شبکه باشد.
آیا مقدار امواج 5g در حد مجاز است؟
دو ارگان بین‌المللی استانداردهایی کلی برای مقدار مجاز قرارگرفتن در معرض امواج تکنولوژی را اعلام کرده‌اند. بیشتر کشورها به این استانداردها پیبندند. این دو ارگان را بشناسید:
- کمیسیون بین‌المللی حفاظت در برابر اشعه غیریوهمه (The International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection/ ICNIRP)؛
- مؤسسه مهندسان برق و الکترونیک (IEEE) در کمیته بین‌المللی ایمنی الکترومغناطیسی.
دستورالعمل‌ها و استانداردهایی که این دو ارگان مشخص می‌کنند به‌روش اختصاصی برای تکنولوژی فایو جی تدوین نشده و راجع به تمام امواج رادیویی تا ۳۰۰ گیگاهرتز است.
خطرات بالقوه تکنولوژی 5g برای سلامت انسان چیست؟
تا این ساعت و پس از پژوهش‌های زیاد، ثابت شده می‌باشد که قرارگرفتن در معرض امواج فناوری‌های بی‌سیم سبب بروز هیچ مشکلی در سلامتی انسان نمی‌گردد. با اینکه این، نتیجه این پژوهش‌ها از بررسی وضعیت سلامت بدن در برخورد با طیف کلی امواج رادیویی به دست آمده است. منتها تحقیقات معدود و محدودی درباره فرکانس‌های اختصاصی شبکه فایو جی انجام شده است. به‌عبارت کامل‌تر، نه تحقیقات گسترده‌ای در شرایط تأثیر امواج فایو جی انجام شده و نه تعداد آن پژوهش‌ها قابل‌توجه بوده است.
گرم‌شدن بافت‌های بدن در معرض برخورد با بافت‌های رادیویی اصلی‌ترین اثر امواج و اشعه‌های رادیویی بر بدن انسان است. منتها مقدار گرم‌شدن بافت‌های بدن در برخورد با امواج فناوری‌های 5g خیلیناچیز است. پس از اینکه فرکانس افزایش می‌یابد، مقدار نفوذش به بافت‌های بدن و جذب انرژی از آن به‌سمت بافت‌ها کمتر می‌گردد. انرژی‌ها در این حالت، بیشتر جذب سطح بدن (پوست و چشم) می‌شوند. با این حساب، اگر سطح قرارگرفتن در معرض امواج رادیوییِ فناوری‌های تازه مطابق اصول بین‌المللیِ تعریف‌شده و استاندارد باشد، بدن انسان در برخورد با آنها آسیبی نخواهد دید.
سازمان بهداشت جهانی درباره فناوری 5G چه می‌گوید؟
سازمان بهداشت جهانی (WHO) در حال پیگیری اثرات امواج فرکانس‌های رادیویی برآمده از فناوری‌های 5G است. مشاهدات و تحقیقات این سازمان در سال ۲۰۲۲ منتشر خواهد شد. سازمان بهداشت جهانی می‌خواهد شواهد علمی تاثیرگذاری فناوری‌های فایو جی روی انسان‌ها را به‌توجه بررسی کند و ببیند که اوضاع از چه قرار است. با استفاده از این فناوری‌ها از سوی کشورهای گوناگون، اطلاعات در دسترس برای سنجش وضعیت هم بیشتر خواهد شد.
سازمان بهداشت جهانی پروژه‌ای به‌نام میدان‌های الکترومغناطیسی بین‌المللی ( International Electromagnetic Fields) را در سال ۱۹۹۶ (حوالی سال ۱۳۷۵ شمسی) شروع کرده است. در این پروژه، تلاش سازمان بر این می‌باشد که اثر قرارگرفتن در معرض میدان‌های مغناطیسی و الکتریکی در فرکانس صفر تا ۳۰۰ گیگاهرتز بر انسان‌ها را پیدا و بررسی کند.
هدف پروژه بررسی اثرات منفی میدان‌های مغناطیسی و الکتریکی روی سلامت انسان و عرضه قواعدی به کشورها و شرکت‌همی‌باشد که از طریق آنها امکان حفاظت از سلامت آدم‌ها مقدور می‌گردد. این سازمان برای بررسی تاثیرگذاری ابعاد گوناگون امواج رادیویی و اثرات فناوری‌های مثل تکنولوژی 5G در این پروژه بلندمدت در حال مطالعه و تحقیق است.
در آخر
چه خوشمان بیاید و چه نه، دنیای فناوری رشد می‌کند و اصلا و ابدا منتظر ما نمی‌نشیند. گاهی فناوری‌ها سلامتی‌مان را تهدید می‌کنند. گاهی هم خیالات عموم درباره آسیب‌زایی تکنولوژی‌های تازه چیزی در حد شایعه و خرافات است. در هر حال، علم ناجی ماست و با بررسی ابعاد گوناگون هرچیز کمکمان می‌کند آسوده در راه پیشرفت قدم برداریم. شما درباره فناوری‌های تازه‌ای مثل تکنولوژی 5G چه فکر می‌کنید؟
