خیلی اوقات برای اینکه احساسات یا افکار دیگران را بهتر متوجه شویم، خودمان را جای آنها می‌گذاریم و با آنها همدلی می‌کنیم. شاید گمان کنید در دنیای فناوری همدلی جایی ندارد، اما توسعه سریع ابزار ارتباطات نشان‌دهنده موضوع دیگری است. با توسعه تکنولوژی که علت پیشرفت ابزارهای ارتباطی شده، ارتباط انسان با فناوری اهمیت بیشتری یافته است. در این مقاله، درباره ارتباط تکنولوژی با همدلی گفتگو می‌کنیم. با ما همراه باشید.
رابطه فناوری و همدلی
در نخست، تکنولوژی هیچ ارتباطی به همدلی نداشت و فقط با انگیزه کمک به انسان‌ها برای انجام فعالیت‌های گوناگون پیشرفت یافت. با این وجود در طول سال‌ها شاهد بوده‌ایم که هرچه تکنولوژی توسعه یافته، رابطه همدلانه بین افراد هم بیشتر شده است. اینکه تکنولوژی چه تأثیری بر همدلی داشته است به دیدگاه ما بستگی دارد.
تکنولوژی به صورت مداوم پیشرفت می‌کند، پس ممکن می‌باشد که تحول و تغییرش بر رابطه همدلانه ما هم اثر بگذارد، به‌ویژه با همه‌گیر شدن همه روزه فناوری‌های موبایلی. اگر تکنولوژی سبب کاهش همدلی در زندگی شما شده است، نمی‌توان حتما نتیجه گرفت که پیوسته چنین است. ضمناً نمی‌توان منکر شد که استفاده نامناسب از فناوری شاید چه تبعات جدی و حتی خطرناکی داشته باشد.
در نتیجه سؤالات زیادی هست که هنگام بررسی رابطه فناوری و همدلی باید از خودمان بپرسیم؛ وضعیت روابط بین‌فردی قبل از پیدایش نوآوری‌های فناوری مثل شبکه‌های اجتماعی چگونه بود؟ پیشرفت تکنولوژی چگونه ارتباطات و روابط را توسعه بخشیده است؟
تأثیر فناوری بر رفتار همدلانه انسان‌ها
درباره رابطه تکنولوژی با همدلی صحبت‌های زیادی زده شده است. اکنون ما در حال بررسی تأثیر تکنولوژی بر همدلی هستیم. به‌علت افزایش استفاده از شبکه‌های اجتماعی، تحقیقات درباره تأثیر استفاده از آنها بر پیشرفت روانی نوجوانان بیشتر شده است.
شبکه‌های اجتماعی که یکی از حوزه‌های اصلی فناوری شمرده می‌شوند، امروزه بخش مهمی از زندگی روزانه پیر و جوان شده‌اند. وجود این شبکه‌های اجتماعی مزایا و نکات مثبت زیادی دارد همچون:
- افزایش عزت‌نفس؛
- افزایش صمیمیت و دوستی؛
- توسعه بازاریابی دیجیتال؛
- موقعیت نمایش استعدادها.
مسلما علاوه بر این نکات مثبت، گزارش‌های منفی هم منتشر شده‌اند، مثل:
- استفاده نامناسب از شبکه‌های اجتماعی؛
- قلدری سایبری؛
- قرارگرفتن کودکان و نوجوانان در معرض محتوای مستهجن؛
- انتشار آسان اخبار و اطلاعات جعلی؛
- افزایش تعداد کلاهبرداران اینترنتی.
همدلی ما را به‌سمت درک احساسات دیگران در دنیایی سوق می‌دهد که در آن می‌توانیم بدون نیاز به ارتباط با دیگران، خود را مشغول نگه داریم. متخصصان می‌گویند کودکانی که به‌تنهایی رشد می‌کنند و احتیاجی به ارتباط با هم‌سالان یا افراد دیگر ندارند، بعدها در زندگی به‌سختی با دیگران ارتباط برقرار می‌کنند.
پژوهشی درباره تأثیر فناوری بر همدلی کودکان
آدام آلتر، استاد مدرسه کسب‌وکار استرن دانشگاه نیویورک، در کتاب خود می‌نویسد که فناوری تأثیر مستقیم و منفی بر توانایی ما برای ارتباط با یکدیگر دارد. خیالیه او این می‌باشد که ارتباط مجازی ما را از برخورد انسانی دور می‌کند که به‌سختی می‌توان پیامدهای آن را درک کرد، به‌ویژه برای کودکان.
آلتر در سال ۲۰۱۲ تحقیقاتی انجام داد؛ او می‌خواست با بردن گروهی از بچه‌ها به اردوی یک‌هفته‌ای در طبیعت بدون تکنولوژی، تأثیر دستگاه‌های دیجیتالی و شبکه‌های اجتماعی را بررسی کند. آلتر ۲ تست هنوعی از بچه‌ها گرفت، یکی در روز اول اردو و یکی در روزهای آخر. این تست از حالت چهره و لحن فرد برای سنجش حالات عاطفی او بهره می‌برد. بعد از گذشت یک هفته بدون فناوری، نمرات کودکان در این تست ۳۳درصد افزایش یافت. این نشان‌دهنده تأثیر آشکار رسانه‌ها و ابزار دیجیتال بر همدلی کودکان و توانایی آنها برای تقویت ارتباطات عاطفی است.
بنا بر این تحقیقات، می‌توانیم بگوییم که با توسعه تکنولوژی همدلی بین افراد کاهش می‌یابد. هدف همدلی «رابطه متقابل» است، اما با رواج وسایل ارتباطی دیجیتال که افراد را قادر می‌سازد بدون احساس نیاز به ارتباط با دیگران تنها باشند، این هدف پژوهشگر نمی‌گردد.
منتقدان فناوری چه عللی برای اثر منفی آن بر همدلی مطرح می‌کنند؟
یکی از این علل این می‌باشد که حتی اگر شبکه‌های اجتماعی به ما موقعیت پیداکردن دوستان جدید و تسهیل ارتباطات آنلاین را بدهند، توانایی‌های ارتباطی و اجتماعی ما را افزایش نمی‌دهند. علت دیگر این می‌باشد که تشخیص احساسات توسط چت و ارتباط مجازی خیلیسخت است. شما نمی‌توانید زبان بدن یا حالات چهره طرف مقابل را ببینید و به احساسی محدود می‌شوید که از خواندن چند کلمه می‌گیرید.
چرا فناوری نیاز به همدلی دارد؟
درک کامل رفتار انسان وظیفه بسزایی در ساخت اپلیکیشن یا ابزار کاربرپسند دارد. اینجمی‌باشد که می‌بینیم نوآوری‌های فناوری هم به همدلی می‌خواهند. پیشرفت‌دهندگان و مهندسان این ابزارها را برای انسان‌ها می‌سازند. هدف آنها کمک به انسان‌ها برای کم‌کردن حجم کار و انجام آسان آنهاست و این بدون درنظرگرفتن احساسات و روابط انسانی میسرنیست.
حتی یکی از چیزهایی که بازی‌ها را برای کاربران خیلیجداب می‌کند، این می‌باشد که بتوانند خود را در بازی غرق کنند. از آنجایی که می‌دانیم همدلی توانایی درک و به‌اشتراک‌گذاشتن احساسات است، برای اینکه خلاقیت‌های تکنولوژی کاربرپسند باشند هم همدلی اصل مهمی است. پیشرفت‌دهنده یا مهندس باید از همدلی برای درک رفتار کاربران استفاده کند.
شما بگویید
به‌نظر شما تأثیر تکنولوژی بر همدلی افراد در حال کاهش است یا افزایش؟ لطفا نظرات و تجربیات ارزشمندتان را با ما و کاربران عزیزمان در بین بگذارید.
