افتتاح وبسایتی مناسب، یکی از نخستین گزینه‌های کسب‌وکارهای نوپا برای معرفی خدمات‌شان به‌شمار می‌رود. اغلب افراد برای جست‌و‌جوی کالاها و خدمات موردنیاز خود، نخست به اینترنت مراجعه می‌کنند. ازاینرو، همین موضوع انگیزه‌ای مهم برای صاحبان کسب و کارهاست تا برای طراحی و افتتاح یک وبسایت جذاب اقدام کنند. به‌روش معمول، برای طراحی وب سایت، میان کارفرما و تیم طراحی، قراردادی موسوم به «قرارداد طراحی وب سایت» منعقد می‌گردد.که شرایط و تعهدات دو طرف را شرح می‌دهد. در این مقاله شما را با اهمیت قرارداد طراحی وب سایت و ویژگی‌های مشترک آن با دیگر قراردادها و ضمناً نکات و دانستنی‌های مهم قبل از انعقاد قرارداد طراحی وب سایت آشنا خواهیم کرد.
اهمیت قرارداد طراحی وب سایت
طرفین برای مشخص‌کردن دقیق مسائلی ازجمله خواسته‌ی طرفین، ویژگی‌های دقیق کار (طراحی وب سایت و ویژگی‌های آن)، مبلغ و هزینه‌ی لازم برای انجام کار و سایر نکات، باید قراردادی میان خود منعقد کنند. این قرارداد باید با توجه و هوشمندی تنظیم شده باشد. این کار از اغلب اختلاف‌ها و سوءتفاهم‌ها درباره‌ی اموری ازجمله ویژگی‌های فنی وبسایت، وجود یا عدم‌وجود پشتیبانی و مدت آن و زمان دقیق پرداخت هزینه‌ی انجام کار جلوگیری می‌کند. نمونه‌ی این قراردادها در اینترنت زیاد است؛ اما نکته‌ی شایان‌توجه آن می‌باشد که این نمونه‌قراردادها در اغلب موارد، همه‌ی خواسته‌های دو طرف را پوشش نمی‌دهند. ازاینرو، پیشنهاد می‌گردد.در انعقاد این‌گونه قراردادها از مشاوره‌ی تخصصی در این وضعیت بهره بگیریم.
ویژگی‌های مشترک قرارداد طراحی وب سایت با دیگر قراردادها
- طرفین قرارداد: مثل هر قرارداد دیگری، مشخصات طرفین قرارداد، ازجمله اطلاعات شناسایی، اقامتگاه و سِمت افرادی که قرارداد را امضا می‌کنند، باید به‌توجه مشخص شود. برای جلوگیری از اشتباه در این وضعیت، مدارک شناساییِ امضاکنندگان مثل کارت ملی، سند سمت باید به‌رویت طرف مقابل رسیده و ضمیمه‌ی قرارداد شود.
- موضوع و مدت قرارداد: در این بخش، به طراحی وبسایتِ موردنظر و ویژگی‌های آن به‌روش کلی اشاره می‌گردد. اگر وبسایت ویژگی‌های موردنظر زیادی دارد، می‌توان در پیوست قرارداد یا زیرِ عنوان دیگری در خودِ قرارداد به این خاصیت‌ها اشاره کرد. مدت‌زمان انجام کار باید به‌روش دقیق مشخص شود. همین موضوع می‌تواند از اختلاف‌های راجع به مدت‌زمان انجام کار جلوگیری کند و مبدأ محاسبه‌ی خسارتِ تأخیر را هم معین کند. ضمناً مدت‌زمان انجام کار می‌تواند در چند مرحله‌ی معین، برنامه‌ریزی شود.
- تعهدات طرفین: در این بخش مشخص می‌گردد.که هریک از طرفین چه تعهداتی در قرارداد دارد و این تعهدات درطول چه مدتی باید به‌انجام برسد.
- مبلغ قرارداد و شرایط پرداخت: درمقابل موضوع قرارداد، باید مشخص شود که هزینه‌ی انجام طراحی وبسایت چقدر است و آیا باید به‌صورت یکجا پرداخت شود یا پس از تکمیلِ هر مرحله از پروسه انجام کار، بخشی از این مبلغ پرداخت می‌گردد. ضمناً در تعدادی از قراردادهای طراحی وبسایت پیش‌بینی می‌گردد.که طراح در کسب‌وکارِ صاحبان کسب‌وکار شریک شود. در این حالت، هزینه‌ی انجام کار به‌صورت درصدی مشخص می‌گردد.
- پایان قرارداد و پیش‌بینی شرایط فسخ قرارداد: در این بخش باید مشخص شود که قرارداد در چه شرایطی فسخ می‌گردد. برای نمونه، درصورت تأخیر ناموجه طراح در طراحی وب سایت یا تأخیر کارفرما در پرداخت هزینه‌های طراحی وبسایت، می‌توان حق فسخ پیش‌بینی کرد. همین‌طور در مواردی که شرایط فورس ماژور، برای مدت معینی مانع از انجام کار می‌گردد. پس از مدت مشخصی می‌توان برای طرفین حق فسخ درنظر گرفت.
مهمترین نکات در قرارداد طراحی وبسایت
۱. پشتیبانی وب سایت
در غالب موارد، سفارش طراحی سایت، در بر گیرنده پشتیبانی آن برای مدتی مشخص پس از اتمام کار می‌گردد. در این موارد، بد نیست که قسمتی از پرداخت، مقارن یا پس از اتمام این مرحله انجام پذیرد.
۲. عدم افشای اطلاعات محرمانه کارفرما
متقاضی یا کارفرما می‌تواند در قرارداد پیش‌بینی کند که اطلاعاتی که در اختیار طراح سایت یا همکاران وی قرار می‌دهد، محرمانه بوده و درصورت افشای این اطلاعات، ضمانت اجرایی مشخصی باید مشخص شود. نکته‌ی مهم در این قرارداد و سایر قراردادها این می‌باشد که تعهدات باید دارای ضمانت اجرایی باشند. ازاینرو، برای این تعهد هم باید ضمانت اجرایی متناسب مشخص کرد.
۳. مالکیت فکری
متقاضی یا کارفرما در قرارداد خود باید در برابر حفظ حقوق مالکیت فکری راجع به اطلاعاتی که در اختیار طراح قرار می‌دهد، تأکید کند. ضمناً درمورد حقوق راجع به سایتِ طراحی‌شده، ازجمله ثبت دامنه‌ی سایت باید در قرارداد مشخص تکلیف شود.
۴. تست و بررسی کار
بد نیست در قرارداد طراحی وبسایت پیش‌بینی شود که کار طراحی وبسایت سرانجام ازسوی شخصی ثالث که مسلط به امور فنی است، بررسی شود؛ در این صورت، بخشی از پرداخت هم باید متناسب با این مرحله انجام شود.
۵. خسارت تأخیر
چنانچه هریک از طرفین در انجام تعهدات خود ازجمله تحویل کار و پرداخت مبالغ تأخیر داشته باشند، می‌توان به‌صورت روزانه مبلغی را به‌عنوان خسارت پیش‌بینی کرد تا ضمانت اجرایی برای تأخیر در انجام تعهدات باشد و از همین موضوع پیشگیری کند.
۶. تحویل کار
درصورت تحویل کامل کار و اتمام مدت پشتیبانی، اگر مشکلی در شرایطی کارکرد وبسایت تشکیل شود، آیا طراح می‌پذیرد که با هزینه‌‌ای مشخص، ایراد راجع به طراحی سایت را برطرف کند؟ نکته‌ی مهم دیگر آن می‌باشد که تحویل وبسایت باید به چه صورتی باشد؟ آیا کلیه‌ی اسناد فنی و اطلاعات راجع به وبسایت باید تحویل متقاضی یا کارفرما شود؟
۷. مشخص حدود وظیفه
بند مهم دیگر قرارداد طراحی سایت، مشخص حدود وظیفه طرفین است. برای نمونه، طراح تا چه زمانی وظیفه رفع عیوب و پشتیبانی وبسایت را بردوش دارد؟ چنانچه ایرادِ پیش‌آمده در کارکرد وبسایت برآمده از قصور متقاضی یا کارفرما باشد، آیا وظیفه رفع عیوب با هزینه‌ی معین‌شده در قرارداد کماکان بردوش‌ی طراح است یا دراین‌صورت، برطرف‌کردن عیوب از وظایف طراح نبوده و متقاضی می‌تواند از طراح تقاضا کند که با هزینه‌ی عادی و نامعین، عیبِ پیش‌آمده را برطرف کند؟
از مشاوره‌ی تخصصی بهره بگیرید
آنچه اشاره شد، تعدادی از نکات و موضوعات مهمی می‌باشد که در قرارداد طراحی وبسایت باید به‌توجه بررسی کرد. چنانچه در مقدمه هم گفتیم، برای تنظیم کامل‌تر این قرارداد و جلوگیری از اختلاف‌ها و سوءتفاهم‌های آینده، بد نیست که حتما از مشاوره‌ی تخصصی حقوقی و فنی در این وضعیت بهره بگیرید و با بررسی همه‌ی جوانب، کامل‌ترین و جامع‌ترین قرارداد را برای طراحی وب سایت خود امضا کنید.
